Stem Cell คืออะไร? ไขปริศนาเทคโนโลยีเปลี่ยนโลกของวงการแพทย์

ทำความรู้จัก Stem Cell
ไขปริศนาเทคโนโลยีเปลี่ยนโลกของวงการแพทย์

เทคโนโลยี stem cell หรือ สเต็มเซลล์
ได้รับความสนใจอย่างมากในวงการแพทย์สมัยใหม่ เพราะเป็นนวัตกรรมที่สามารถช่วยฟื้นฟูร่างกาย ซ่อมแซมเนื้อเยื่อ
และมีศักยภาพในการรักษาหรือบรรเทาโรคหลายชนิด มีการวิจัยอย่างเข้มข้น มีการนำมาใช้ทางการแพทย์มากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งเพื่อการรักษา ฟื้นฟูสุขภาพ และชะลอกระบวนการเสื่อมของอวัยวะต่าง ๆ

สเต็มเซลล์ คืออะไร?

สเต็มเซลล์ (Stem Cell) คือเซลล์ต้นกำเนิดที่มีความสามารถในการแบ่งตัวได้อย่างต่อเนื่อง และสามารถพัฒนาไปเป็นเซลล์ชนิดต่าง ๆ ของร่างกายได้ เช่น เซลล์ประสาท เซลล์กล้ามเนื้อ เซลล์ผิวหนัง หรือเซลล์เม็ดเลือด ด้วยคุณสมบัติพิเศษนี้ สเต็มเซลล์จึงเป็นกุญแจสำคัญในการซ่อมแซมตนเองของร่างกาย และเป็นจุดเริ่มต้นของการแพทย์ฟื้นฟู (Regenerative Medicine)

ชนิดของสเต็มเซลล์ที่ควรรู้

สเต็มเซลล์มีหลายประเภท
ซึ่งแต่ละชนิดมีคุณสมบัติและการใช้งานที่ต่างกัน ดังนี้:

• Embryonic Stem Cells (ESCs): พบในตัวอ่อนช่วงแรก มีความสามารถในการเปลี่ยนแปลงสูงสุด


• Adult Stem Cells หรือ Mesenchymal Stem Cells (MSCs): พบในเนื้อเยื่อผู้ใหญ่ เช่น ไขมัน ไขกระดูก เลือด ดวงตา นิยมใช้มากที่สุดในปัจจุบัน


• Induced Pluripotent Stem Cells (iPSCs): นักวิจัยสร้างจากเซลล์ทั่วไป ให้มีคุณสมบัติเหมือน ESCs


• Perinatal Stem Cells: พบในรก เลือดสายสะดือ และเนื้อเยื่อทารกแรกเกิด

กลไกการทำงานของสเต็มเซลล์

สเต็มเซลล์ทำงานผ่านสองกระบวนการสำคัญ คือ การแบ่งตัวเพิ่มจำนวน (Self-renewal) และการเปลี่ยนเป็นเซลล์เฉพาะทาง (Differentiation) ทำให้สามารถซ่อมแซมอวัยวะที่สึกหรอหรือเสียหายได้ ในทางการแพทย์ฟื้นฟู สเต็มเซลล์ถูกใช้เพื่อเร่งการซ่อมแซม

สเต็มเซลล์มีบทบาทอะไรบ้าง?

• ช่วยให้เกิดเนื้อเยื่อใหม่


• บรรเทาการอักเสบเรื้อรัง


• ปรับสมดุลระบบภูมิคุ้มกัน


• ฟื้นฟูความเสื่อมของอวัยวะ


• กระตุ้นการสร้างคอลลาเจนและซ่อมแซมผิว

ทำไมต้องใช้สเต็มเซลล์?

สเต็มเซลล์มีประโยชน์ที่น่าสนใจ แม้ผลลัพธ์จะขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล

1. ซ่อมแซมลึกถึงระดับเซลล์

• ฟื้นฟูเนื้อเยื่อที่เสียหาย เช่น ข้อเสื่อม, เอ็นฉีก
  ทำให้ผู้ป่วยบางรายฟื้นตัวได้เร็วขึ้นโดยไม่ต้องผ่าตัด

2. ลดการอักเสบเรื้อรัง

• ด้วยคุณสมบัติ Anti-inflammatory ของสเต็มเซลล์
  เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับโรคภูมิคุ้มกัน อาทิ รูมาตอยด์

3. การชะลอวัยและการฟื้นฟูผิว

นิยมใช้ในด้านความงาม เช่น:

• บำรุงผิวที่โรยรา


• ลดริ้วรอย


• ซ่อมแซมผิวเสียจากแสงแดด


• กระตุ้นคอลลาเจน

4. สุขภาพดีขึ้นสำหรับผู้สูงอายุ

• ผู้สูงวัยที่อ่อนล้า, ปวดข้อ หรือระบบเสื่อม
  การใช้สเต็มเซลล์อาจเป็นประโยชน์ต่อการฟื้นฟู

ข้อเสียและความเสี่ยงของสเต็มเซลล์

แม้สเต็มเซลล์จะได้รับความนิยมและมีการประยุกต์ใช้ในหลายสาขาการแพทย์ อย่างไรก็ตาม ยังมีข้อจำกัดและข้อควรระวัง ดังนี้:

1. ระวังการติดเชื้อ

หนึ่งในความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้คือ “การติดเชื้อ” ซึ่งอาจเกิดจากการเตรียมเซลล์, การเพาะเลี้ยง หรือขั้นตอนการฉีด หากทำในสถานที่ที่ขาดมาตรฐานหรือระบบปลอดเชื้อไม่ดีพอ

จึงควรเลือกคลินิกที่ไว้วางใจได้ มีมาตรฐาน
มีห้องปฏิบัติการที่ได้การรับรอง และทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เป็นสิ่งจำเป็น
เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพ

2. การวิจัยที่ยังคงต้องศึกษาในระยะยาว

แม้สเต็มเซลล์จะถูกนำใช้อย่างกว้างขวางในบางโรค เช่น โรคเลือด โรคข้อเสื่อม หรือการฟื้นฟูผิว
แต่สำหรับโรคบางประเภทนั้น ยังมี ข้อจำกัด (Limitation) อยู่
เช่น ข้อมูลวิจัย, การตอบสนอง, หรือผลลัพธ์ระยะยาว

ดังนั้น ผู้สนใจใช้การรักษาด้วยสเต็มเซลล์ควร:

• หารือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยตรง


• ทำความเข้าใจผลลัพธ์ที่เป็นไปได้


• รับรู้ความเสี่ยงและผลข้างเคียง


• ตั้งความหวังบนพื้นฐานความเป็นจริง

เพื่อการตัดสินใจที่ถูกต้องและปลอดภัย

สเต็มเซลล์รักษาโรคอะไรได้บ้าง?

สเต็มเซลล์ถูกศึกษาเพื่อรักษาโรคต่างๆ เช่น

1. โรคระบบประสาท

• อัลไซเมอร์


• พาร์กินสัน


• เส้นเลือดสมอง


• การบาดเจ็บของไขสันหลัง


• ช่วยกระตุ้นการฟื้นฟูเนื้อเยื่อประสาทที่เสียหาย

2. ปัญหาข้อและกระดูก

เหมาะกับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง สเต็มเซลล์ อาทิ:

• ข้อเข่าเสื่อม


• หมอนรองกระดูกเสื่อม


• เอ็นหรือกล้ามเนื้อฉีกจากการกีฬา


• ลดอักเสบและฟื้นฟูกระดูกอ่อน

3. กลุ่มโรคหัวใจและหลอดเลือด

• บางงานวิจัยระบุว่าสเต็มเซลล์ช่วยกระตุ้นการสร้างหลอดเลือดใหม่ และซ่อมแซมหัวใจหลังภาวะหัวใจวาย

4. ภาวะภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง

สเต็มเซลล์มีบทบาทปรับสมดุลภูมิคุ้มกัน เช่นในโรค:

• SLE


• รูมาตอยด์


• เบาหวานชนิดที่ 1

5. การฟื้นฟูผิวและชะลอวัย

• สร้างเซลล์ผิวใหม่ เพิ่มความยืดหยุ่น ลดเลือนริ้วรอย และฟื้นฟูรอยแผลเป็น

6. ปัญหาเลือดและไขกระดูก

เช่น:

• มะเร็งเม็ดเลือด


• ภาวะไขกระดูกฝ่อ


• ธาลัสซีเมีย


• ซึ่งมีการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์ใช้กันมาอย่างยาวนานในวงการแพทย์

สเต็มเซลล์ได้มาจากไหนบ้าง?

1. จากไขกระดูก

• ใช้รักษาโรคเลือดมาหลายสิบปี ปลอดภัยและได้รับการยอมรับ

2. จากไขมัน

• ใช้มากในด้านความงาม เพราะนำออกง่ายและมีเซลล์มาก

3. สายสะดือ

• มีความบริสุทธิ์สูง ความเสี่ยงน้อย เหมาะกับการเก็บในธนาคารสเต็มเซลล์

4. สเต็มเซลล์จากรก

• เต็มไปด้วย Growth Factors ใช้ฟื้นฟูผิวได้ดี

ข้อควรรู้ก่อนตัดสินใจใช้การรักษาด้วยสเต็มเซลล์

สำหรับผู้ที่สนใจการรักษา ควรพิจารณา:

1. ตรวจสอบใบอนุญาตและมาตรฐานคลินิก

• ป้องกันการปนเปื้อนหรือใช้เซลล์ที่ไม่ได้มาตรฐาน

2. แหล่งสเต็มเซลล์ต้องตรวจสอบได้

• ต้องโปร่งใสและคัดกรองโรคมาอย่างดี

3. ต้องดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

• เพื่อความปลอดภัยและวิธีรักษาที่เหมาะสม

4. ตรวจสุขภาพก่อนรักษา

• เพื่อความพร้อมของร่างกายและเลือกวิธีที่เหมาะสม

ใครเหมาะกับการใช้สเต็มเซลล์?

• ผู้มีปัญหาข้อเสื่อม, กระดูก


• ผู้สูงอายุที่ต้องการบำรุงสุขภาพ


• ผู้ที่สนใจการชะลอวัยหรือผิวสวย


• ผู้มีโรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง


• ผู้ที่ต้องการหลีกเลี่ยงการผ่าตัดในบางกรณี

สเต็มเซลล์: อนาคตทางการแพทย์

สเต็มเซลล์คือหมุดหมายสำคัญของวงการแพทย์
วิทยาการใหม่ ๆ กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว เช่น:

• ผลิตอวัยวะเทียมจากสเต็มเซลล์


• รักษามะเร็งด้วยเซลล์พันธุกรรม


• บำรุงสมองและหัวใจ


• ซ่อมแซมเนื้อเยื่ออย่างล้ำลึก

ภายในไม่กี่ปี อาจมีการประยุกต์ใช้สเต็มเซลล์ในวงกว้างมากขึ้นทั้งด้านการรักษาและส่งเสริมสุขภาพ

สเต็มเซลล์เป็นเทคโนโลยีที่มีศักยภาพสูงในการบำบัด รวมถึงช่วยรักษาโรคได้หลากหลายชนิด ถึงแม้จะมีข้อควรระวัง งานวิจัยที่ต่อเนื่องทำให้สเต็มเซลล์มีบทบาททางการแพทย์มากขึ้น ผู้ที่ต้องการข้อมูล สเต็มเซลล์ เพิ่มเติม ควรเลือกคลินิกมาตรฐานและปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ

EDNA Wellness เราเป็นผู้นำด้านการใช้สเต็มเซลล์ (เซลล์บำบัด) สำหรับเวชศาสตร์ฟื้นฟู สำหรับระบบประสาท และโรคหลอดเลือดสมอง รวมถึงกระดูก และข้อเข่า นอกจากนี้ เรายังมีบริการด้านความงาม และเวชศาสตร์ชะลอวัยหลากหลายรูปแบบ เพื่อเสริมสร้างสุขภาพ และความงาม

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่

LINE OA: @ednawellness

WhatsApp: +66 (0) 64 505 5599

Website: https://ednawellness.com

Map: https://maps.app.goo.gl/KTBA46YaYQ23vCqX9